برنامهریزی فرایندی است که در آن اهداف را تعیین و مسیر رسیدن به آنها را ترسیم میکنیم. برنامهریزی مزیتهای زیادی دارد و یک عامل کلیدی برای موفقیت افراد است. در این مطلب، ۱۵ مورد از فواید برنامه ریزی را بررسی میکنیم که برخی از آنها عبارتند از مدیریت استرس، بهبود کیفیت خواب، افزایش سلامت، بهبود عملکرد مغز، بهبود یادگیری، مدیریت زمان و…
برنامه ریزی چیست؟
Planning is the process of setting goals and creating steps you can follow to achieve those goals. Doing so helps guide you and makes it more likely that you reach success, which can be especially helpful if you’re part of a company’s management team.
ترجمه: برنامهریزی یعنی تعیین اهداف و مشخصکردن گامهایی که برای رسیدن به آنها باید بردارید. این کار به شما کمک میکند که مسیر درست را پیدا کنید و شانس موفقیتتان بیشتر شود؛ بهویژه وقتی که بخشی از تیم مدیریت یک شرکت باشید. Indeed
برنامهریزی فرایند شناسایی اهداف و طراحی یک برنامه عملی برای دستیابی به اهداف در یک زمان مشخص است. در واقع افراد هنگام برنامهریزی، آینده را در نظر میگیرند و تصمیم میگیرند که چه کارهایی را در چه زمانی انجام دهند. بهعنوان مثال، فردی که قصد دارد برای روز بعدش برنامهریزی کند، به کارهایی که باید انجام دهد فکر میکند، آنها را مینویسند، کارها را اولویتبندی میکند و برای آنها زمان مشخصی را تعیین میکنید. در واقع، برنامهریزی چیزی نیست جز فکر کردن قبل از عمل کردن.
فرایند برنامهریزی برای همه افراد ضروری است تا بتوانند به اهدافشان و در نتیجه به موفقیت دست یابند.
- بیشتر بخوانید: فرمول موفقیت
- بیشتر بخوانید: انواع موفقیت
- بیشتر بخوانید: پولدار شدن
فواید برنامه ریزی چیست؟
برنامهریزی به شما کمک میکند تا در طول روز زمان بیشتری داشته باشید و کارهای بیشتری انجام دهید. اما چگونه؟
در این قسمت فواید برنامه ریزی را بررسی میکنیم و با بررسی این فواید متوجه میشویم که چرا برنامهریزی زندگی ما را آسانتر میکند.
1_ برنامهریزی ابزار اصلی مدیریت استرس است
استرس بخش طبیعی زندگی است. از این رو، بلد بودن نحوه مدیریت آن میتواند بر کیفیت زندگی تاثیر زیادی بگذارد.
برنامهریزی، زندگی روزمره ما را در یک چارچوب و ساختار قرار میدهد و به ما کمک میکند تا نگران کارهایی که قرار است انجام دهید یا اتفاقاتی که شاید رخ دهند و شاید رخ ندهند، نباشیم. بنابراین وقتی این ساختار را نداریم، بهراحتی استرس ما زیاد میشود و احساس سردرگمی و گم شدن، میکنیم.
استرس اغلب ناشی از ترس از فراموش کردن یا نادیده گرفتن چیزهای مهم است. بنابراین، برنامهریزی بهراحتی میتواند این ترس را از بین ببرد و در نتیجه، استرس را کاهش دهد.
علاوهبر این، برنامهریزی با ویژگی پیشبینیپذیری همراه است. یعنی شما از قبل میدانید که امروز قرار است چه کارهایی را انجام دهید، چگونه انجام دهید و چه زمانی انجام دهید. در نتیجه، استرس کمتری تجربه میکنید. البته در نظر داشته باشید که اتفاقات و رویدادهای پیشبینینشده برای همه پیش میآید و کاملا طبیعی است.
همچنین، برنامهریزی به ما کمک میکند تا روزمان را تحت کنترل داشته باشیم. بسیاری از افراد در شرایطی که روزشان از کنترلشان خارج شود، استرس و اضطراب میگیرند. نکته دیگر این است که برنامهریزی به میزان قابل توجهی استرس را کاهش میدهد، سلامت روان را بهبود میبخشد و به داشتن یک سبک زندگی آرام کمک میکند.
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که برنامهریزی یکی از موثرترین راهها برای مدیریت استرس است. در تحقیقات زیادی ثابت شده است که برنامهریزی مستمر میتواند استرس را کاهش دهد و یک زندگی رضایتبخشتر و هدفمندتری برای فرد بسازد. (منبع علمی)
2_ برنامهریزی به شما کمک میکند متمرکزتر و منظمتر بمانید
در میانه زندگی پر مشغله، گاهی اوقات احساس میکنیم که زیر بار انبوهی از وظایف و تعهدات گیر کردیم. در این شرایط، برنامهریزی روزانه یا هفتگی به شما کمک میکند تا برای انجام کارهایتان تمرکز بیشتری داشته باشید و با آرامش بیشتری آنها را انجام دهید.
فرایند برنامهریزی یک تمرین درمانی است که به آرامسازی ذهن شلوغ کمک میکند. همچنین داشتن یک فضای ساختاریافته مانند جدول برنامهریزی، انواع پلنر و…، تمرکز شما را بالا میبرد و سروصدای ذهنیتان که اغلب منجر به استرس و اضطراب میشود را کاهش میدهد.
برای منظمتربودن توصیه میکنیم مقاله عادات افراد منظم را هم بخوانید.
3_ برنامهریزی برای عملکرد مغز مفید است
برنامهریزی به خصوص برنامهریزی روی کاغذ به شما کمک میکند تا کارهایتان را بیشتر به خاطر بسپارید؛ از این رو، برنامهریزی میتواند مغز را تقویت کند و برای مغز مفید باشد.
همچنین، از آنجایی که برنامهریزی باعث افزایش تمرکز، بهبود تصمیمگیری و… میشود، از این جهت هم میتواند برای مغز مفید باشد.
علاوهبر این، بسیاری از افراد مسن با افزایش سن دچار مشکلات حافظه میشوند و یکی از بارزترین نشانههای مشکل حافظه، فراموشی است. برای مثال، این افراد انجام کارهای مختلفی مانند خوردن دارو و حتی کارهای اساسیتر مثل مسواک زدن، دوش گرفتن و… را فراموش میکنند. از این رو، برنامهریزی روزانه نه تنها به آنها کمک میکند تا کارهایشان را فراموش نکنند، بلکه حافظه عضلانی آنها را تقویت میکند تا بتوانند چیزهای بیشتری به خاطر بسپارند.
پیشنهاد ویژه: روانشناسی پول
4_ برنامهریزی احساس ایمنی را افزایش میدهد
بدیهی است که فواید برنامه ریزی روزانه بسیار زیاد است اما یکی از مهمترین فواید آن، افزایش احساس امنیت بهویژه برای افراد مبتلا به زوال عقل یا زوال شناختی است. تغییرات عمده زندگی در این بیماریها طاقتفرساست و افراد را با احساس ترس یا عدم امنیت مواجه میکند. ندانستن اینکه در آینده قرار است چه اتفاقاتی رخ دهد، باعث میشود که آدمها احساس ناامنی کنند. بنابراین، برنامهریزی روزانه با ایجاد یک ساختار برای زندگی، ترس افراد را از بین میبرد و ایمنی بیشتری را برای آنها فراهم میکند.
- بیشتر بخوانید: اهمیت مدیریت زمان
- بیشتر بخوانید: مدیریت زمان در محیط کار
- بیشتر بخوانید: اهمیت برنامه ریزی چیست؟
- بیشتر بخوانید: بهترین اپلیکیشن برنامه ریزی فارسی
5_ برنامهریزی کیفیت خواب را بهبود میبخشد
بسیاری از مطالعات ثابت کردهاند که کمخوابی و بیخوابی، خطر ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت، بیماریهای قلبی و… را افزایش میدهد. (منبع علمی) از این رو، داشتن یک برنامهریزی روزانه میتواند به افزایش توانایی در به خواب رفتن و در خواب ماندن و بهبود کیفیت خواب کمک کند. علاوهبر این، داشتن یک روتین روزانه که برنامه و ساعت خواب هم در آن ذکر شده باشد، میتواند ساعت بدن ما را تنظیم کند.
مشکلات خواب در افراد مسن یک مشکل طبیعی است. بنابراین برنامهریزی، یک راهکار عالی برای حل این مشکل و آمادهسازی بدن برای به خواب رفتن، در خواب ماندن و بیدار شدن در یک ساعت مشخص است.
6_ برنامهریزی میتواند سلامتی و تندرسی شما را افزایش دهد
افراد میتوانند برای هر کاری برنامهریزی کنند. از این رو، برنامهریزی برای ورزش و تناسب اندام، ایجاد عادات مثبت سالمخوری، اختصاص دادن زمانی برای مراقبت از خود و…، میتواند ابزار قدرتمندی در جهت افزایش سلامت و تندرستی جسمانی و روانی شما باشد و به مرور زمان به بهبود کیفیت زندگیتان کمک کند.
روشهای زیر به ما نشان میدهد که برنامهریزی میتواند سلامتی ما را افزایش دهد:
روشها | توضیحات |
برنامهریزی برای وعدههای غذایی سالم و مغذی | برای آمادهسازی وعدههای غذایی مغذی و داشتن یک رژیم غذایی سالم برنامهریزی کنید. |
ورزش کردن | برای ورزش کردن و انواع فعالیتهای بدنی منظم برنامهریزی کنید. |
هیدراتاسیون | برای خوردن آب، یادآورهایی را تنظیم کنید تا در طول روز هیدراته بمانید و بدنتان کم آب نشود. |
تمرینهای ذهنآگاهی | برای کاهش استرس، زمانهایی را به مدیتیشن، یوگا یا سایر فعالیتهای ذهن آگاهی اختصاص دهید. |
تنظیم برنامه خواب | برای بهبود کیفیت خوابتان، برنامه ثابتی داشته باشید. |
- بیشتر بخوانید: موفقیت چیست
- بیشتر بخوانید: چگونه به موفقیت برسیم
- بیشتر بخوانید: برای موفقیت باید چیکار کرد
7_ برنامهریزی احساس هدفمندی بیشتری به شما میبخشد
یکی دیگر از فواید برنامه ریزی این است که به شما کمک میکند تا صبحها برای بیدار شدن از خواب و بلند شدن از تخت، هدفی داشته باشید. این هدف میتواند هر چیزی باشد از جمله ورزش کردن، سرکار رفتن، پیادهروی، قرار ملاقات با دوستان، درس خواندن، تمیز کردن خانه و…
همچنین وقتی از شب قبل برای کارهای روز بعدتان برنامهریزی میکنید، وقتی از خواب بیدار میشوید دیگر لازم نیست به کارهایی که باید در آن روز انجام دهید، فکر کنید. البته در نظر داشته باشید که لازم نیست برای هر ثانیه یا هر دقیقه از روزتان برنامهریزی کنید، برنامهریزی روزانه باید طوری باشد که فقط کارهای شما را منظمتر جلوه دهد.
8_ برنامهریزی به شما کمک میکند تا به اهداف بیشتری برسید
برنامه ریزی باید برمبنای هدف صورت بگیرد. مثلا برنامهریزی برای درس خواندن، با هدف کسب نمره بالا و رسیدن به موفقیت است.
همچنین برنامهریزی شما را در قبال اهدافتان مسئول میکند و این، احتمال رسیدن به اهدافتان را بالا میبرد. زمانی که شما مراحل لازم برای رسیدن به هدفتان را یادداشت میکنید، این کار به شما کمک میکند تا به آن اهداف برسید.
بنابراین، برنامهریزی به شما کمک میکند تا به اهداف کوتاهمدت و بلندمدتتان برسید. از این رو سعی کنید اهداف سالانهتان را بنویسید و برای آنها برنامهریزی و هدفگذاری کنید.
شما در مقاله فرمول موفقیت واقعی میتوانید روشهایی جهت رسیدن به اهداف را بخوانید.
9_ برنامهریزی روزانه، آرامش و قابلیت پیشبینیپذیری به همراه دارد
یادتان باشد که برنامهریزیها نباید خستهکننده و تکراری باشند و روزهایتان هم نباید یکسان به نظر برسند. شما میتوانید برنامه روزانه خود را هر طور که میخواهید تنظیم کنید و برنامهتان را مطابق با نیازها، خواستهها و شرایط خود تغییر دهید. این یکی از اصلیترین فواید برنامه ریزی است.
نکتهای که باید به خاطر بسپارید این است که برنامهریزی روزانه باید با آرامش و قابلیت پیشبینیپذیری همراه باشد. هر کس منحصر به فرد است و روتینها و برنامهریزیهای او هم باید منحصر به خود آن فرد باشد.
درآمد سال جدیدتو چند برابر کن!
تاریخ وبینار: شنبه ۰۲ فروردین ساعت ۱۲
تا برگزاری وبینار!
- بیشتر بخوانید: برنامه ریزی روزانه برای کودکان
- بیشتر بخوانید: برنامه ریزی روزانه برای نوجوانان
- بیشتر بخوانید: تکنیک های مدیریت زمان
10_ برنامهریزی میتواند میزان بهرهوری شما را بالا ببرد
برنامهریزی بهطرز باورنکردنی در افزایش بهرهوری موثر است. ۹۳٪ از کاربران ™️LifePlanner نظر دادهاند که این اپلیکیشن برنامهریزی به آنها کمک کرده است تا بهرهوری بیشتری داشته باشند.
اما چرا؟ به این دلیل که نوشتن برنامههایتان به شما این امکان را میدهد که به عقب برگردید و عملکردتان را بازبینی کنید تا متوجه شوید که چه چیزهایی کمککننده هستند و چه چیزهایی بیفایدهاند. در نتیجه، این فرایند به شما کمک میکند تا کارآمدتر شوید.
11_ برنامهریزی باعث صرفهجویی در وقت میشود
مدیریت زمان یک مهارت ضروری برای موفقیت است و برنامهریزی میتواند یکی از تکنیکهای مدیریت زمان باشد. افرادی که برنامهریزی میکنند، میدانند که روزهای با برنامه چقدر در وقت صرفهجویی میکنند. حال تصور کنید اگر برنامهریزی شما مستمر باشد، در طول هفتهها و ماهها چقدر زمان میتوانید برای خودتان جمع کنید.
برای صرفهجویی در وقت پیشنهاد میکنیم مقاله اصول مدیریت زمان را هم بخوانید.
12_ برنامهریزی ذهن آگاهی شما را افزایش میدهد
از آنجایی که برنامهریزی به افراد کمک میکند تا کارهایشان را طبق برنامه پیش ببرند، بر انجام کارهایشان بیشتر تمرکز کنند، منظمتر باشند و…، به مرور زمان ذهن آگاهی آنها افزایش مییابد. این بدان معناست که افراد راحتتر میتوانند ارادهشان را کنترل کنند، از اشتباهاتشان درس بگیرند و هوشیارتر و آگاهتر باشند.
همچنین به دلیل اینکه برنامهریزی، شما را با اهدافتان، برنامههایتان، سرعت عملتان و… رو به رو میکند، میتواند خود آگاهی شما را افزایش دهد. یعنی باعث میشود که شناخت بیشتری نسبت به خودتان، مهارتهایتان، نقاط قوت و ضعفتان و… پیدا کنید.
بهطور کلی، افراد با برنامهریزی روزانه از نحوه گذراندن وقت خود آگاهتر میشوند و برای انجام فعالیتهای روزانه خود یک رویکرد آگاهانهتری را به کار میگیرند. این افزایش آگاهی میتواند منجر به تصمیمگیری بهتر، افزایش خودآگاهی و افزایش احساس رضایت کلی شود.
13_ برنامهریزی یادگیری را بهبود میبخشد
محققان دریافتهاند که برنامهریزی به خصوص روی کاغذ، به بهبود یادگیری و حافظه کمک میکند. بنابراین برای دانشآموزان، دانشجویان و هر فرد دیگری که در پروسه یادگیری است، برنامهریزی میتواند ابزار قدرتمندی برای موفقیت و توسعه فردی آنها باشد. (منبع علمی)
با تقسیم ساعات مطالعه و تقسیم اهداف آموزشی بزرگ به اهداف قابل مدیریت، برنامهریزی روزانه به نقشه راهی برای سفر آموزشی شما تبدیل میشود. این رویکرد ساختار یافته نه تنها منجر به پیشرفت تحصیلی شما میشود بلکه شما را به آدم متمرکزتر و منظمتری تبدیل میکند.
همچنین برنامهریزی به خودی خود حافظه را تقویت میکند.
۵ دلیل اصلی وجود دارد که ثابت میکند چرا برنامهریزی میتواند یادگیری را افزایش دهد:
- تنظیم هدف: اهداف تحصیلی خود را بهطور شفاف تعریف کنید و آنها را به وظایف قابل مدیریت تقسیم کنید.
- زمانبندی: زمان مشخصی را به ساعات مطالعهتان اختصاص دهید و مطمئن شوید که برای یادگیری، از یک رویکرد متمرکز و ساختاریافته پیروی میکنید.
- پیگیری تکالیف: تاریخهای ثبت و تکمیل کردن تکالیف را تعیین کنید تا بتوانید تکالیفتان را پیگیری کنید.
- تجدید نظر: برای تقویت و حفظ آنچه آموختهاید، بهطور منظم عملکردتان را بازبینی کنید.
- برنامهریزی بلند مدت: یک جدول برنامهریزی برای کل ترم ترسیم کنید. این کار به شما کمک میکند تا از قبل برای امتحانات و پروژههای بزرگ آماده شوید.
14_ برنامهریزی شانس موفقیت شما را بالا میبرد
موفقیت تصادفی و شانسی نیست و اغلب نتیجه یک برنامهریزی دقیق و استراتژیک و اجرای آن است. بنابراین چه روی پروژههای تخصصی کار میکنید و چه کارهای شخصی، یک برنامهریزی منظم شانس موفقیت شما را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. برنامهریزی با تعیین اهداف و ترسیم گامهای عملی به یک نقشه راه تبدیل میشود و شما را در سفر پیچیدهتان به سمت مقصد مورد نظر راهنمایی میکند.
موارد زیر به ما نشان میدهند که برنامهریزی چگونه میتواند به یک نقشه راه برای موفقیت تبدیل شود:
- اهداف شفاف: اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خود را بهطور شفاف تعیین کنید.
- مراحل عملی: اهداف خود را به مراحل قابل اجرا تقسیم کنید.
- ارزیابی: پیشرفتتان را ارزیابی کنید و خودتان را در قبال وظایفی که بر عهده دارید مسئول بدانید.
- اولویتبندی: کارهایتان را بر اساس اهمیت و ضرورت آنها اولویتبندی کنید.
- سازگاری: در صورت نیاز برنامهتان را تغییر دهید و از در برابر تغییرات سازگار باشید.
15_ برنامهریزی میتواند شما را خوشحالتر کند
تحقیقات نشان داده است که برنامهریزی برای هر چیز میتواند خلق و خوی شما را بهبود بخشد و احساس شادی را در شما افزایش دهد. (منبع علمی)
تکمیل کردن کارها، رسیدن به اهداف، نگاه کردن به جدول برنامهریزی و دیدن اینکه یک رویداد اجتماعی، تعطیلی، مسافرت، فعالیت سرگرمکننده و… در پیش دارید یا پیشرفت کردن در کاری میتواند احساسات مثبت را در شما به وجود آورد.
شادی اغلب از احساس موفقیت ناشی میشود و از آن جایی که برنامهریزی ابزاری برای دستیابی به اهداف است، تعجبی ندارد که میتواند آدمها را شادتر کند.
- بیشتر بخوانید: موفقیت شغلی
تکنیکهای برنامهریزی چه هستند؟
مهمترین تکنیکهای برنامهریزی عبارت هستند از:
- روش ماتریس اولویتآمیز آیزنهاور: در این تکنیک وظایف را به ۳ دسته مهم و فوری، مهم و غیرفوری و غیرمهم و غیرفوری تقسیم میکنید تا هر کدام را بر اساس اولویت انجام دهید.
- تکنیک پومودور: در این تکنیک بعد از ۲۵ دقیقه فعالیت، ۵ دقیقه استراحت میکنید. بعد از گذشت ۴ روز، بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به خود استراحت میدهید.
- قانون ۲ دقیقه: اگر فکر میکنید کاری را میتوانید کمتر از ۲ دقیقه انجام دهید، درنگ نکنید تا جلوی انباشتهشدن کارهای نیمهتمام را بگیرید.
- روش Eat That Frog: در این روش کارهای بزرگ را اولویت قرار میدهید.
- تقسمبندی وظایف بزرگ به کوچک: شما باید کارهای بزرگتر را به مجموعهای از کارهای کوچکتر تقسیم کنید تا امکان انجام آنها بدون خستگی را داشته باشید.
- تکنیک Time Blocking: برای هر کار یک زمان مخصوص در نظر میگیرید و این کار را در همان بازه زمانی انجام میدهید تا جلوه پراکندهکاری را بگیرید.
- روش The One Thing: طبق این روش، بهجای انجام چند کار بهصورت همزمان، تمرکز خود را فقط روی انجام یک کار میگذارید.
- قانون ۲۰/۸۰: بر اساس این قانون، ۸۰ درصد نتیجه از ۲۰ درصد فعالیت ما حاصل میشود؛ بنابراین باید بهدنبال کارهایی بگردیم که بیشترین بازدهی را دارند.
- برنامهریزی شب قبل: شما میتوانید اهداف روز بعد را قبل از خواب تعیین کنید تا دقیقاً بدانید فردا چه کاری باید انجام دهید.
- روش ۱.۳.۵: برای هر روز فقط ۵ کار مهم، ۳ کار متوسط و ۱ کار غیرمهم را در نظر بگیرید و خود را متعهد کنید که هر روز این کارها را انجام دهید.
افراد موفق زیادی از این تکنیکها استفاده میکنند. شما در مقاله برنامه ریزی افراد موفق میتوانید درباره روشهای برنامهریزی آنها اطلاعات کافی به دست آورید.
کلام آخر
برنامهریزی به معنای شناسایی اهداف و ترسیم مسیر رسیدن به اهداف است. فواید برنامه ریزی بسیار زیاد است از جمله افزایش یادگیری، افزایش بهرهوری، افزایش هدفمندی و…، از این رو، برنامهریزی یک ابزار قدرتمند برای موفقیت است.
منابع:
- اشتباهات رایج در مدیریت زمان (۱۲ مورد)
- راهکارهایی برای مدیریت زمان در دورکاری
- برنامه ریزی معکوس چیست؟
- مدیریت زمان چیست؟ راهنمای جامع
- آشنایی با مهمترین اصول مدیریت زمان
- مهمترین مزایای مدیریت زمان (۱۰ مورد)
- بررسی فواید برنامه ریزی
- اهمیت مدیریت زمان (۲۰ مورد)
- مدیریت زمان در کار (۱۵ تکنیک)
- اهمیت برنامه ریزی چیست؟ (زندگی، تحصیل و شغل)
- بهترین اپلیکیشن برنامه ریزی فارسی (شخصی، تحصیلی و شغلی)
- چرا برنامه ریزی زنان خانه دار مهم است؟ ۱۲ نکته و چک لیست
- آشنایی با برنامه روزانه برای کودکان در همه سنین
- همه چیز درباره برنامه ریزی روزانه برای نوجوانان
- برنامه ریزی افراد موفق چگونه است؟