انتخاب زندگینامه یک کارآفرین زن موفق ایرانی کار آسانی نبود؛ برخلاف انتظارم خانمهای موفق ایرانی زیادی وجود داشتند که در حوزههای مختلف و در داخل و خارج ایران گردوخاک به پا کردند!
باتوجهبه اینکه نمونه و مثال، زمانی ارزش دارد که ملموس باشد، زندگینامه دکتر فاطمه سادات مقیمی را برای این مقاله آماده کردهام. امیدوارم مطالعه مسیر دشوار یک خانم ایرانی در دوره ناپایداری اقتصادی و در یک حوزه کاملا مردانه، به شما ثابت کند کار نشد ندارد!
کارآفرینی چیست؟
اقتصاددانان معتقدند چهار منبع اصلی برای تولید یک کالا یا ارائه خدمات وجود دارد:
- زمین و منابع طبیعی
- نیروی کار
- سرمایه
- کارآفرینی
کارآفرینی جزءلاینفک روند تولید محسوب میشود؛ زیرا نقطهای است که سه منع دیگر را کنار یکدیگر قرار میدهد: یک کارآفرین سه مورد اول را برای تولید کالا یا ارائه خدمات ترکیب میکند؛ او معمولاً یک طرح تجاری میریزد، نیروی کار را استخدام میکند، وظیفه تامین منابع و سرمایه مالی را بر عهده دارد و رهبری و مدیریت کسبوکار تماما بر دوش او خواهد بود. به این تعریف کلی کارآفرینی توجه کنید:
کارآفرینی به فرایندی گفته میشود که طی آن، فرد یا افرادی یک کسبوکار جدید بر اساس ایده، تخصص یا نیاز بازار راهاندازی میکنند. کارآفرینان نقش کلیدی در هر اقتصادی ایفا میکنند؛ زیرا با متحمل شدن ریسک شخصی و بالا، یک ایده بیزینسی را به تحقق میرسانند که ضررش برای خودشان است و سودش برای همه. (منبع: Investopedia)
ما در مقاله انواع کارآفرینی و انواع کارآفرینان درباره کارآفرینی بیشتر صحبت میکنیم که میتوانید برای اطلاعات بیشتر به این مقاله مراجعه کنید.
زندگینامه یک کارآفرین زن موفق ایرانی
کارآفرینی بهخودیخود دشوار است؛ چه برسد به اینکه:
- خانم باشید،
- سرمایه محدود داشته باشید،
- در شرایط اقتصادی ناپایدار بازار کارتان را شروع کرده باشید،
- و قصد ورود به یک حوزه کاری “مردانه” را داشته باشید.
از این دشوارتر که نداریم! اما میبینیم شخصی مانند فاطمه سادات مقیمی با وجود تمام این موارد و باتکیهبر دانش، مهارت، علاقه و ایده منحصربهفرد خود، راه پیشرفت را برای خود و دیگران باز کرد.
علاوهبر خانم فاطمه سادات مقیمی، کشور ایران کارآفرینان برجسته دیگری هم دارد که ما در مقاله کارآفرینان موفق ایرانی در مورد آنها صحبت میکنیم.
- بیشتر بخوانید: آشنایی با افراد موفق ایرانی که از صفر شروع کردند
- بیشتر بخوانید: داستان های انگیزشی افراد موفق ایرانی و خارجی
- بیشتر بخوانید: زندگینامه افراد موفق جهان
زندگی شخصی و روند کارآفرینی فاطمه سادات مقیمی
فاطمه سادات مقیمی متولد شهریور سال ۱۳۳۷ شهر رشت است. او بعد از دریافت مدرک لیسانس مدیریت بازرگانی و راه و ساختمان، در سن ۲۱ سالگی وارد بازار کار شد. او مایل بود شغلی مرتبط با رشته تحصیلی خود داشته باشد؛ اما باتوجهبه اوضاع بازار کار، اولین تجربه شغلی او در یک شرکت حملونقل بینالمللی (سال ۱۳۵۸) صورت گرفت و در ماههای اول، بهعنوان مترجم زبان انگلیسی کار میکرد. دکتر مقیمی بعد از نشاندادن تواناییهای منحصربهفردش، به بخش کامیون داری شرکت منتقل شد و به مدت ۳ سال در این شرکت کارکرد.
در سال ۱۳۶۱، فاطمه سادات مقیمی تصمیم گرفت بهصورت مستقل کار کند و بهعنوان یک کارآفرین، کسبوکار خودش را راهاندازی کند. بهواسطه سابقه کاری مثبت و برخورد حرفهایاش در بخش کامیون داری شرکت قبلی، تمام رانندههایی که او را میشناختند به دفترش مراجعه کردند تا با او همکاری کنند. با وجود تمام مشکلات و مخالفتها، ایشان موفق شدند اولین شرکت خود را در سال ۱۳۶۳ به ثبت برسانند.
- بیشتر بخوانید: شکست های افراد موفق
- بیشتر بخوانید: روش های پس انداز پول کداماند؟
- بیشتر بخوانید: جملات انگیزشی فوق العاده تاثیر گذار
باتوجهبه اینکه حرفه حملونقل و رانندگی ماشین سنگین شغلی مردانه و خانوادگی محسوب میشود، والدین دکتر مقیمی که هر دو فرهنگی بودند حسابی از تصمیم او جا خوردند؛ اما دکتر مقیمی میگوید هر بار که به او میگفتند موفق نمیشود، او مصممتر میشد. شرکت بینالمللی “سدید بار” بهعنوان یک کسبوکار خانوادگی تأسیس شده است و نمایندگیهای زیادی در نقاط مختلف جهان دارد.
هر چقدر که کار حملونقل برای دیگران سخت و خشن به نظر میرسد، برای من دوستداشتنی است! وقتی آدم کاری را دوست دارد، تمام مشکلات مربوط به آن برایش آسان میشود. برخلاف تصور مردم، رانندگان ماشین سنگین لزوما خشن یا بینزاکت نیستند و بهمراتب محترمانهتر از دیگران با خانمها برخورد میکنند. یک مدیرعامل خانم عموما عملکرد بهتری دارد، زیرا ما صبر و حوصله بیشتری داریم و روشهای برخوردمان با شرایط متفاوت است. ضمن اینکه بهعنوان یک خانم، من میتوانستم بهراحتی با خانواده و همسران رانندهها در ارتباط باشم و در صورت لزوم به آنها کمک کنم.
بسیاری معتقدند دلیل اصلی موفقیت قابلتوجه دکتر مقیمی، اعتمادبهنفس و نترس بودن ایشان است؛ او نه از دعوا و تنش میترسد نه از خشونت حاکم بر فضای حملونقل. او مانند یک مدیر مسئولیتپذیر بهخاطر رانندههایش به دادگاه رفته است، تهدید به بازداشت شده است یا حتی در صحنه تصادفات میان جادهای حضور پیدا کرده است.
اینکه در یک جاده دورافتاده و وسط مصیبت و تصادف یک زن از ماشین پیاده شود و بخواهد بهعنوان مدیرعامل در برابر پلیس و مردم محلی به شرایط رسیدگی کند، دشوار است. بااینحال نظر یا پذیرش دیگران هرگز برای من مهم نبود و پشتم به باوری که به خودم، تواناییهایم و کارم داشتم، گرم بود.
فاطمه سادات مقیمی به معنای واقعی کلمه خستگیناپذیر است و درآنواحد، به چند کار، مسئولیت و سمت شغلی رسیدگی میکند. او میگوید:
روز کاری برای من معنایی ندارد و عملا روزی ۲۴ ساعت کار میکنم! در کنار کار شرکت خودم، وظایفی مانند کار در اتاق بازرگانی را نیز با جانودل میپذیرم؛ زیرا مسئولیت اجتماعی من است. مشغله من بهعنوان یک مادر و همسر زیاد است، اما خب زندگی روال خودش را دارد؛ اگر بخواهیم چنین دیدی داشته باشیم که آدمها تکوجهی میشوند! با برنامهریزی و حمایت اطرافیان و یک همسر همسو و همراه همه چیز ممکن است. من تا لحظات آخر بارداری پشت میز کارم بودم و یکراست از دفتر به بیمارستان رفتم! ۱۳ روز بعد با بچه سر کار برگشتم.
- بیشتر بخوانید: برنامه ریزی افراد موفق چگونه است؟
- بیشتر بخوانید: بررسی عادات روزانه افراد موفق
- بیشتر بخوانید: ذهن ثروت ساز چگونه به دست میآید؟
طبق آخرین گزارشها، دکتر مقیمی در حال حاضر عضو شورای دبیران و مشاوران مجله پنجره خلاقیت است و هرازگاهی مقالاتی در زمینه کارآفرینی بانوان به قلم خود منتشر میکند؛ ضمن آنکه مدیریت شرکت خصوصی “سدید بار” را بر عهده دارند و کارگاههای کارآفرینی متعددی نیز برگزار میکنند. ایشان صاحب دو فرزند هستند و در تهران اقامت دارند.
تحصیلات فاطمه سادات مقیمی
- لیسانس مدیریت بازرگانی و راه و ساختمان
- کارشناسی مهندسی عمران
- فوقلیسانس مدیریت بازرگانی گرایش تحول
- دكتري تخصصي (PHD) كارآفريني بینالملل
- مديريت عالي کسبوکار گرايش بازاريابي – DBA
- مديريت عالي کسبوکار گرايش استراتژيك – MBA
پیشنهاد ویژه: روانشناسی پول
جایگاه اجتماعی فاطمه سادات مقیمی
طبق مشاهدات مصاحبهکنندگان و افرادی که تجربه همکاری با فاطمه سادات مقیمی را داشتهاند، او معتقد است:
وقتشناسی یکی از اصول اساسی موفقیت است که اگر نباشد، مدیر یک مجموعه در سادهترین کارهایش میماند و نمیتواند بین زمان محدود و مسئولیتهای فراوان تعادل ایجاد کند. مدیری که در ایجاد این تعادل به مشکل بخورد و “عملکرد خوب در زمان مناسب“ نداشته باشد، محکوم به شکست است.
با سرلوحه قراردادن این اصل، دکتر مقیمی تبدیل به همکار، مدیر و هم صحبت مورد احترامی شده است که هر کس با او برخوردی داشته باشد، این را تایید میکند. باورهای سازنده ایشان تاثیر قابلتوجهی در نحوه مدیریت کسبوکار و ارتباط با دیگران داشته است که در کنار یکدیگر، زمینه موفقیت و پیشرفت ایشان را فراهم کردهاند. به تعدادی از این باورهای سازنده دکتر مقیمی که در مصاحبههای مختلف به آنها اشاره کردهاند، توجه کنید:
- خودرضایتی در هر سطحی که باشد، منجر به غرور میشود و در نهایت تبدیل به سدی محکم در برابر پیشرفت و بالندگی فرد خواهد شد.
- باید هر روز در مسیر تکامل و رشد قدم برداشت تا به موفقیت رسید.
- موفقیت یک سیر تکاملی است و مسیری که برای این تکامل طی میشود را نباید فراموش کرد.
- تفاوت قابلتوجهی بین توانایی، کارآمدی و تأثیرگذاری زنان و مردان در حوزههای کاری وجود ندارد و کارآفرینی و موفقیت برای هر کس که به مسائل مربوطه مسلط باشد، با برنامه و هدف مشخص پیش برود، مطالعات بینالمللی داشته باشد و تهدیدها و فرصتهای حوزه کاری خود را بشناسد، اتفاق خواهد افتاد.
- توصیه اصلی من به مدیران و کارآفرینان، تولید دانش جدید در زمینه کاری خود و به اشتراک گذاشتن آن با سایر کسبوکارها است؛ رمز موفقیت این است که بهجای استفاده تکراری از اطلاعات موجود، به دنبال راهحلهای جدید بر اساس اطلاعات بهروز بگردید.
- احترام به قوانین احترام به خودمان است؛ بنابراین معمولا با فرد متخلف در شرکت و کسب و کارم قطع همکاری میکنم و شدیدا روی سلامت کاری تاکید دارم.
نهتنها خانم فاطمه سادات مقیمی، بلکه بسیاری از زنان موفق در دنیا از تکنیکهای موفقیت استفاده کردهاند. ما در مقاله تکنیک های موفقیت زنان در این مورد بیشتر صحبت میکنیم.
- اگر میخواهید در گفتمانهای کاری موفق شوید، باید فرهنگ تعارفی را کنار بگذارید و گفتوگو را به سمتی ببرید که یک، مشاوره دهنده و مشاوره گیرنده از یکدیگر یاد بگیرند و دو، نتایج این گفتوگوها پیگیری شود.
- اگر قانونی در حال تصویب درمورد زنان باشد اما خود زنان ذینفع در مجلس حضور نداشته باشند، قانون خوبی نوشته نخواهد شد. حضور، اظهار نظر و تاثیرگذاری زنان یک نیاز جدی است.
تعدادی از فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی ایشان به شرح زیر هستند که نشان میدهند دکتر مقیمی یک شخصیت تکوجهی نیستند و در کنار کار، دغدغههای اجتماعی و فرهنگی نیز دارند:
- ترجمه کتاب پنج ایده (چاپ اول و دوم ۱۳۹۲) چاپ هفتم ۱۳۹۹
- کتاب اقتصاد مقاومتی (چاپ اول و دوم سال ۱۳۹۴)
- مشارکت در تألیف کتابدرسی تصدیگری در حملونقل پایه یازدهم فنی و حرفهای – ۱۳۹۶
- ترجمه كتاب راهنماي جديد كارآفريني (پرورش راهبران فرصتهای اجتماعي و اقتصادي) – ١٣٩٦
- تأسیس کانون کارآفرینی دکتر سیده فاطمه مقیمی جهت مشاوره به کسبوکارهای نوپا و برگزاری کارگاههای آموزشی
تأثیرگذاری اقدامات دکتر مقیمی در سالهای اولیه کاری به حدی زیاد بود که توجه افرادی مانند دكتر رضا یادگاری (دبیر کمیته تخصصی توسعه کسبوکار یونسکو و کارآفرین اثرگذار ملی)، دكتر مهشید سنایی فرد و دكتر علی نظامی فرد را به خود جلب کرد. این سه نفر با همکاری مرکز کارآفرینی دانشگاه صنعتی شریف، زندگینامه دکتر فاطمه سادات مقیمی را در قالب یک کتابدرسی تحت عنوان “کارآفرینی به شیوه سیده فاطمه مقیمی، اولین بانوی بنیانگذار صنعت حملونقل و کشتیرانی خصوصی در ایران“ نوشته و منتشر کردند.
جایگاه شغلی، دستاوردها و افتخارات فاطمه سادات مقیمی
علاوه بر مدیریت شرکت سدید بار و سایر مسئولیتهایی که به ایشان محول شده بود، دکتر مقیمی به مدت ۱۳ سال رئیس بخش رسیدگی به شکایات و حل اختلاف انجمن شرکتهای حملونقل بینالمللی نیز بودهاند. ایشان از تجربه مثبت خود در این فضای پر تنش روایت جالبی نقل میکنند:
یک روز بستهای به دستم رسید که با ترسولرز بازش کردم؛ زیرا میترسیدم کسانی که بر علیه شان رأی دادهام قصد آسیب به من را داشته باشند. اما بسته حاوی یک شمشیر زیبای صنایعدستی بود که با الگوبرداری از شمشیر ذوالفقار حضرت علی ساخته شده بود. همراه این هدیه نوشتهای بود که میگفت: هیچکس نمیتوانست مانند تو رأی عادلانه به پرونده من بدهد؛ به همین دلیل، این شمشیر که نشانه عدل علی است را به تو تقدیم میکنم.
سایر دستاوردها به شرح زیر هستند:
- مدیرعامل شرکت حملونقل بینالمللی سدید بار (۱۳۶۹ – تاکنون)
- عضو سابق هیئترئیسه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران
- رئیس کانون ملی زنان بازرگان ایران
- پیشکسوت نمونه به انتخاب وزارت راهوترابری
- مدیر نمونه به انتخاب سازمان پایانههای کل کشور
- کارآفرین برتر جهان اسلام و آسیا پاسیفیک به گزارش بانک توسعه اسلامی (IDB) در سال ۲۰۱۲
- اولین پرزیدنت سازمان جهانی تبلیغات IAA در ایران
- مدیرعامل انجمن ملی زنان کارآفرین (۱۳۸۴ – ۱۳۸۸)
- مدیرعامل دفتر توسعه کارآفرینی دانشگاه صنعتی شریف (۱۳۹۱ – ۱۳۹۲)
- عضو هیئترئیسه اتاق بازرگانی تهران
- عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی
- رئیس هیئتمدیره اتاق مشترک ایران و گرجستان
- عنوان نخست کارآفرین برتر زن در فدراسیون اتاقهای بازرگانی و صنعت آسیا و اقیانوسیه (CACCI) سال ۲۰۱۶
زنان موفق ایرانی
دکتر مقیمی در یک از مصاحبههایش میگوید:
جدا از سختی شروع هر کار جدید، ما زنان باید بتوانیم نگاه جامعه را بهگونهای تغییر دهیم تا همه بپذیرند جنسیت مانع ورود افراد به یک کار یا تجارت بهخصوص نیست.
با درنظرگرفتن جو حاکم بر بیشتر جوامع که عمداً و سهواً در حال حذف زنان از حوزههای کاری هستند، این گفته دکتر مقیمی تجربه مشترک تمام زنان موفق ایرانی است که چالشهای مشابهی را تجربه میکنند. در ادامه، تعدادی از این چهرههای شاخص را معرفی میکنیم:
نام زنان موفق | دستاوردها |
سهیلا سلحشور کردستانی | دارای مدرک فوق دکترای تخصصی بیولوژی، فعال حوزه تولید تجهیزات پزشکی و دارویی، مخترع، موسس شرکت کیوتک (۱۳۸۰) و نویسنده و مولف دو کتاب و بیش از ۵۰ مقاله |
نازنین دانشور | دارای مدرک کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات دانشگاه امیرکبیر و موسس شرکت تخفیفان |
تبسم لطیفی | دارای مدرک مهندسی برق دانشگاه شریف و بنیانگذار استارتآپ “مامان پز” |
انوشه انصاری | برنده جایزه بهترین کارآفرین حوزه اینترنت و ارتباطات از سوی مجله زنان شاغل آمریکا در سال ۲۰۰۰ و توریست فضایی زن جهان. |
سحر هاشمی | بنیانگذار شاپهای زنجیرهای Coffe Republic در انگلیس (۱۹۹۵) با ثروتی غالب بر ۳۵ میلیون دلار |
مونا جراحی | فعال در زمینه نانو فناوری و امواج تراهرتز و دریافت جوایز بهعنوان فیزیکدان برجسته |
پریسا تبریزی | فعال بهعنوان مهندس امنیت گوگل و معروف به “شاهزاده امنیت”
|
شهرزاد رفعتی | مدیرعامل شرکت BroadbandTV (یکی از موفقترین شرکتها در حوزه دیجیتال در دنیا) |
ناهید تاجالدینی | فعال بهعنوان پژوهشگر و مخترع در زمینه پزشکی و دستاوردهای مهم در زمینه مهندسی بافت و پزشکی ترمیمی |
مریم میرزاخانی | اولین زن برنده مدال فیلدز ریاضیات |
اگر میخواهید زنان موفق ایرانی دیگری را بشناسید، پیشنهاد میدهیم که سری به مقاله آشنایی با زنان موفق ایرانی بزنید.
کلام آخر
زندگینامه یک کارآفرین زن موفق ایرانی را با یکدیگر مطالعه کردیم؛ بگذارید در پایان مقاله نیز به نقلقولی از ایشان اشاره کنم: “اولین بودن در هر حوزه کاری، با سختی فراوانی همراه است؛ بهخصوص که من بهعنوان یک زن جوان در ایران بعد از انقلاب (و بعد در جنگ) وارد حوزهای شده بودم که مردانه تلقی میشد و هیچ راهنمایی نداشتم. دلیل موفقیت من بسیار ساده است؛ من دست از تلاش برنداشتم. امروز میبینم تلاشهای من نهتنها به خودم سود رسانده، بلکه راه پیشرفت سایر زنان در این حوزه را نیز بازکرده است.”
منابع:
- بررسی زندگینامه ایلان ماسک
- بررسی زندگی نامه پروفسور سمیعی
- معرفی ۱۴ نفر از تأثیرگذارترین کارآفرینان موفق ایرانی بههمراه زندگینامه
- بررسی زندگینامه استیو جابز
- مروری بر زندگینامه مارک زاکربرگ
- زندگینامه بیل گیتس
- نگاهی به زندگی نامه وارن بافت
- زندگینامه سرگی برین
- ۱۶ مورد از افراد موفق ایرانی و دلیل موفقیت آنها
- آشنایی با زندگینامه لری پیج (آغاز شرکت گوگل)
- زندگینامه استیو بالمر
- نگاهی به زندگینامه جف بیزوس
- زندگینامه برنارد آرنو (بزرگترین تولیدکننده کالاهای لوکس)
- بررسی زندگینامه پیر مراد امیدیار
- نگاهی به زندگینامه امید کردستانی
- زندگی نامه رضا علاءالدین
- زندگی نامه حسن خسرو شاهی
- نگاهی به زندگی نامه اسحاق لاریان
- زندگینامه افراد موفق جهان (موفق ترین افراد جهان)
- بررسی زندگینامه مانی مشعوف
- زندگینامه اسدالله عسگراولادی
- زندگینامه کارلوس اسلیم هلو (بیوگرافی مالک Telemax)
- بررسی زندگینامه آلبرت اینشتین
- آشنایی با زنان موفق ایرانی
- زندگینامه توماس ادیسون
- زندگینامه موکش آمبانی (بیوگرافی ثروتمندترین فرد آسیا)
- زندگینامه مایکل بلومبرگ (راز موفقیت مالک بلومبرگ LP)
- زندگینامه لری الیسون (راز موفقیت و خالص دارایی او)
- زندگینامه یک کارآفرین زن موفق ایرانی + ۸ توصیه مهم ایشان به مدیران
- آشنایی با افراد موفق ایرانی که از صفر شروع کردند