چرا وقتی شکست می‌خوریم، باید از آن احساس خجالت کنیم؟ چرا باید این احساس منفی تا مدت‌ها همراه ما باشد؟ اگرچه بیشتر مردم شکست در زندگی را یک گام به عقب می‌دانند؛ اما در واقع شکست می‌تواند یک گام بزرگ رو به جلو باشد. شکست به ما کمک می‌کند یاد بگیریم و پیشرفت کنیم؛ چراکه بدون آن‌ها زندگی همه ما راکد خواهد بود. این مقاله از پتانسیل به این موضوع می‌پردازد که چگونه شکست واقعا منجر به موفقیت می‌شود. همچنین به چندین نکته مهم در مورد تبدیل شکست به موفقیت پرداخته‌ایم؛ پس تا آخر همراه ما باشید.
شکست و موفقیت به چه معناست؟
شکست به معنای عدم دستیابی به نتیجه مطلوب است و معمولا برعکس موفقیت است؛ البته شکست به باورهای هر فرد بستگی دارد و می‌تواند برای هر کس معنای متفاوتی داشته باشد. در مقابل، موفقیت دستیابی به هدف یا نتیجه مورد نظر است. تعریف شما از موفقیت می‌تواند بر اساس باورها هم متفاوت باشد. دیدگاه‌های رایج موفقیت می‌تواند شامل ثروت، رفاه، شادی، تندرستی و رضایت باشد.
اگرچه شکست و موفقیت جزئی از زندگی شخصی و طبیعی شماست؛ قبول احساس مربوط به هر کدام از آن‌ها می‌تواند در توانایی تشخیص موفقیت و شکست تاثیر داشته باشد. همان‌گونه که یک فرد در زندگی و شغل خود کامل می‌شود، به احتمال زیاد در این طی این مسیر تعریف شخص از موفقیت تغییر می‌کند. هر شخصی در طول زندگی خود به طور طبیعی شکست و موفقیت را تجربه می‌کند. در ادامه نگاهی عمیق‌تر به شکست و موفقیت داریم.
نمونه‌هایی از شکست
در اینجا چند نمونه رایج از شکست وجود دارد:
- دریافت نمرات ضعیف یا عدم موفقیت در آزمونی مانند کنکور یا آزمون استخدامی؛
- از دست دادن فرصت
- تیم سازی نکردن
- از دست دادن مشتری، فروش، پروژه یا پول
- اخراج شدن از کار
- ماندن در نقشی نامطلوب
- برآورده نکردن انتظارات دیگران
نمونه‌هایی از موفقیت
در اینجا چند نمونه رایج از موفقیت آورده شده است:
- گرفتن مدرک از یک دانشگاه معتبر
- دریافت حقوق قابل توجه یا کسب امنیت مالی
- داشتن یک موقعیت سطح بالا یا عنوان شغلی مهم
- انتخاب شدن برای ترفیع رتبه
- حفظ یکپارچگی خود در موقعیت‌های چالش‌برانگیز
- کسب خرد و درس گرفتن از اشتباهات
- به دست آوردن شهرت یا شناخت
- حفظ سلامت روان و تندرستی
درس گرفتن از شکست مهم است!
هر انسانی با فرصت‌های بی‌شماری برای رشد و پیشرفت متولد می‌شود. در واقع انسا‌ن‌ها دور هم جمع شده‌اند تا بتوانند به بهتر شدن خود و اطرافیانشان کمک کنند. اما برای ایجاد این شرایط باید در این مسیر شکست‌هایی را هم تجربه کرد. مهم‌تر از تجربه‌ی شکست، درس گرفتن از آن است؛ چراکه این موضوع هر شخصی را به موفقیت نزدیک‌تر می‌کند. بر مبنای آمار موجود از هر چهار کارآفرین، یک نفر قبل از موفقیت در کسب‌وکار خود شکست را تجربه کرده است.
سیم سیتکین، استاد دانشگاه دوک «Duke»، این نوع شکست را «شکست هوشمند» نامید. شکست‌های هوشمند برای همه افراد مفید است؛ چراکه برای ما دانش، ارزش و بینش به ارمغان می‌آورد. در شرایط شکست باید مکث و تامل کنید. همه ما باید به ناکامی‌هایمان به‌صورت دقیق توجه داشته باشیم تا بتوانیم از آن‌ها درس بگیریم.
بیشتر بخوانید:
چگونه شکست باعث موفقیت می‌شوند؟
شکست‌ها اغلب منجر به موفقیت می‌شوند؛ چراکه به شما کمک می‌کند تا راه‌حل‌های نادرست را کنار بگذارید و روش‌های درست‌تر را امتحان کنید. تجربه شکست ممکن است در ابتدا دردناک باشد؛ اما می‌تواند برای شما مفید هم باشد و باعث تبدیل شکست به موفقیت شود. به‌عنوان مثال شما می‌توانید روش‌هایی را پیدا کنید که به کمک آن‌ها بتوانید شکست در زندگی را به موفقیت تبدیل کنید. در ادامه به چهار مورد از راه‌حل‌ها اشاره شده است تا برای تبدیل شکست به موفقیت از آن‌ها استفاده کنید.
۱. برای تغییر مسیر و نوآوری به شما کمک می‌کند
معمولا بیشتر افراد دلایل شکست را بیشتر از عادات موفقیت بررسی می‌کنند. چرا که در شرایط شکست فرد بررسی می‌کند در این شکست چه مواردی تاثیر مثبت داشته است و کدام کارها موثر نبوده‌اند. شکست می‌تواند مهارت‌های تفکر انتقادی و تحلیلی را تقویت کند؛ در نتیجه به شما امکان نوآوری دهد تا مسیر خودتان را تغییر دهید. در این شرایط شما ممکن است راهکاری را در نظر بگیرید که قبل از شکست به آن فکر نکرده بودید. برای مثال، بسیاری از مخترعان و تاجران معروف از شکست به عنوان الهام‌بخشی برای خلق چیزی بهتر از آنچه در ابتدا در نظر داشتند، استفاده کردند.
همچنین تغییر مسیر به شما کمک می‌کند تا راه‌حل‌های موفق‌تری را پیدا کنید. به‌عنوان مثال فکر کنید که در یک پیچ و خم با چشمان بسته حرکت می‌کنید؛ برای پیدا کردن مسیر خروجی، احتمالا پیچ‌های زیادی را اشتباه می‌گیرید، اما در نهایت همین پیچ و خم‌های اشتباه به شما کمک می‌کند تا مسیر خروجی درست را پیدا کنید. به‌طور مشابه، در زندگی شخصی هم شکست در یک بخش می‌تواند شما را به موفقیت‌های بزرگ‌تر برساند.
۲. برای پرورش شجاعت و انعطاف‌پذیری فرصت کافی دارید
کسانی که سختی و شکست در زندگی را تجربه می‌کنند، اغلب انعطاف‌پذیری، قاطعیت و شجاعت بیشتری نسبت به کسانی که آن را تجربه نکرده‌اند، دارند. به ندرت شکست به معنای پایان است و معمولا یک شروع جدید محسوب می‌شود. به عنوان مثال، ممکن است برای ارتقای شغلی مصاحبه کنید و زمانی که متوجه می‌شوید که همکار دیگری آن شغل را به‌دست آورده است، ناامیدی شما را فرا گیرد. در این شرایط می‌توانید با بررسی استعدادها، مهارت‌ها و توانایی‌های خود، بر تقویت قابلیت‌های حرفه‌ای خود تمرکز کنید و شهامت درخواست برای ارتقای بعدی را داشته باشید. از طرف دیگر، کارفرما ممکن است نحوه مدیریت این موقعیت را تشخیص دهد و حتی نقشی را به طور خاص برای شما ایجاد کند.
۳. گزینه‌‌ای به نام تلاش دوباره دارید
شکست می‌تواند به موفقیت تبدیل شود؛ تنها به این دلیل که راهکاری برای تلاش دوباره وجود دارد. در اکثر موارد عزم و تمرکز پس از تجربه شکست به‌ویژه زمانی که به هدف خود نزدیک می‌شوید، بالا می‌رود. شما ممکن است در تلاش دوم به هدف خود برسید یا حتی چندین بار تلاش کنید. اگر احساس کردید که تلاش‌ها نتیجه نمی‌دهد، اعتماد به فرآیند تبدیل شکست به موفقیت را در نظر بگیرید. معمولا هر چیز جدیدی که امتحان می‌کنید، بیشتر یاد می‌گیرید، بنابراین در این شرایط دوست دارید، پس از تجربه شکست از فرصت دیگری استفاده کنید.
۴. فرصت کافی برای یادگیری و پیشرفت دارید
شما در اغلب موارد می‌توانید بینش، مهارت‌ها و تکنیک‌های جدیدی را از طریق تجربه سختی‌ها یا شکست‌ها به‌دست آورید. به‌عنوان مثال، ممکن است روی یک پروژه کار کنید و در همان چند روز اول پس از شروع دچار مشکل شوید؛ در این شرایط به طور طبیعی، تیم شما مطالعه کاملی در مورد اشتباهات و نحوه جلوگیری از آن در آینده انجام می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
چند نکته مهم برای تبدیل شکست به موفقیت
مدیریت شکست نیازمند تلاش، قبول آن و اقدام است. در ادامه به نکاتی که برای تبدیل شکست به موفقیت ضروری هستند، می‌پردازیم.
- به شکست به عنوان یک ابزار فکر کنید: ذهنیت خودتان در مورد شکست را تغییر دهید و در عوض به آن به عنوان ابزاری مفید فکر کنید. در واقع شکست به شما کمک می‌کند تا کارهای موثر و غیرموثر را تشخیص دهید. نگاه کردن به شکست به‌عنوان فرصتی برای نوآوری، به شما کمک می‌کند شکست را بپذیرید و از آن به نفع خودتان استفاده کنید.
- معنی موفقیت را برای خودتان تعریف کنید: دانستن اینکه می‌خواهید به چه چیزی برسید و چگونه موفقیت را اندازه‌گیری می‌کنید، می‌تواند به شما کمک کند تا دیدگاه خود را در مورد تعریف شکست یا چگونگی عبور از آن تعیین کنید.
- حرفه‌ای رفتار کنید: اغلب نحوه برخورد با یک شکست یا خطا، بیشتر از خود اشتباه مهم است؛ بنابراین رفتار حرفه‌ای را در نظر داشته باشید و هوش هیجانی خود را اعمال کنید. درک مناسبی از موقعیت داشته باشید و خونسرد و متمرکز باقی بمانید.
- مسئولیت را بر عهده بگیرید: در بیشتر موارد برعهده گرفتن مسئولیت شکست، نشانه بلوغ و حرفه‌ای بودن است. این دو ویژگی برای دستیابی به موفقیت بسیار مهم هستند.
- اعتمادبه‌نفس داشته باشید و متعهد بمانید: اگرچه دیگران می‌توانند به شما کمک کنند تا تلاش برای موفقیت شما به نتیجه برسد و شکست را پشت سر بگذارید؛ اما بیشتر کار و موفقیت از درون می‌آید. به توانایی‌های خود اعتماد داشته باشید، به تلاش سخت در جهت اهداف حرفه‌ای خود ادامه دهید و مراحل و اقدامات لازم برای دستیابی به آن‌ها را مشخص کنید.
- به جای فکر کردن به شکست، به جلو حرکت کنید: گزینه‌های جایگزین را در نظر بگیرید و برای رفع شکستی که تجربه کرده‌اید، اقدام کنید. در اغلب موارد اقدام کردن برای تصحیح یک اشتباه به شما کمک می‌کند تا انگیزه بیشتری پیدا کنید و سریع‌تر به موفقیت برسید.
- کمی استراحت کنید و سپس اهداف جدیدی تعیین کنید: هیچ اشکالی ندارد که بعد از تجربه شکست مکث کنید؛ چراکه این کار به شما کمک می‌کند تا در مورد این شکست بیشتر یاد بگیرید و حتی دیدگاه خود را تغییر دهید.
کلام آخر
همه افراد شکست را تجربه کرده‌اند و باید صادقانه گفت که تعریف هر شخص از شکست با توجه به تجربه‌ای داشته است، متفاوت خواهد بود. اما نباید همیشه به شکست با دید منفی نگاه کرد. شما باید بعد از هر شرایط ناامیدکننده‌ای برای تبدیل شکست به موفقیت تلاش کنید.
منابع:
