معرفی ۲۰ مورد از مهم ترین تست های انتخاب شغل

تحقیقات نشان می‌دهد بیش از ۷۵٪ افراد از شغل خود راضی نیستند! تست های انتخاب شغل مانند MBTI و کدهای هالند با تحلیل علمی ویژگی‌های شخصیتی، به شما کمک می‌کنند شغلی متناسب با استعدادها و علایق خود پیدا کنید. در این مقاله، ۲۰ تست معتبر جهانی را معرفی می‌کنیم که می‌توانند مسیر شغلی شما را متحول کنند.

معرفی ۲۰ تست معتبر انتخاب شغل

انتخاب شغل مناسب یکی از مهم‌ترین تصمیمات زندگی هر فرد است. امروزه تست‌های معتبری توسعه یافته‌اند که با تحلیل ویژگی‌های شخصیتی، مهارت‌ها و علایق افراد، به آنها در انتخاب مسیر شغلی مناسب کمک می‌کنند. در این مقاله به بررسی ۲۰ مورد از معتبرترین تست های انتخاب شغل می‌پردازیم که توسط روان‌شناسان و مراکز معتبر جهانی طراحی شده‌اند.

۱. تست MBTI (تیپ شخصیتی مایرز-بریگز)

تست MBTI یکی از پرکاربردترین ابزارهای ارزیابی شخصیت است که افراد را در ۱۶ تیپ شخصیتی مختلف دسته‌بندی می‌کند. این تست بر اساس چهار بعد اصلی کار می‌کند: جهت‌گیری انرژی (برون‌گرایی/درون‌گرایی)، دریافت اطلاعات (حسی/شهودی)، تصمیم‌گیری (منطقی/احساسی) و سبک زندگی (قضاوتی/ادراکی). هر تیپ شخصیتی برای محیط‌های کاری خاصی مناسب‌تر است. برای مثال، تیپ‌های ESTJ معمولاً در نقش‌های مدیریتی موفق هستند، در حالی که INTPها بیشتر به مشاغل تحلیلی و پژوهشی تمایل دارند.

۲. تست کدهای هالند (RIASEC)

جان هالند، روان‌شناس مشهور، شش تیپ شغلی اصلی را معرفی کرده است: واقع‌گرا (علاقه به کار با ابزار و ماشین‌آلات)، جستجوگر (تمایل به پژوهش و حل مسئله)، هنری (خلاقیت و بیان فردی)، اجتماعی (کمک به دیگران)، متهور (رهبری و تأثیرگذاری) و قراردادی (کارهای سازمان‌یافته و منظم). این تست نشان می‌دهد که هر فرد ترکیبی از این تیپ‌ها را دارد و بهترین شغل برای او زمانی است که با تیپ‌های غالبش هماهنگ باشد.

۳. تست DISC

تست DISC رفتار افراد را در محیط کار بر اساس چهار ویژگی اصلی تحلیل می‌کند: تسلط (چگونگی برخورد با مشکلات و چالش‌ها)، تأثیر (تعامل با دیگران و تأثیرگذاری)، ثبات (واکنش به تغییرات و سرعت محیط) و وظیفه‌شناسی (واکنش به قوانین و مقررات). این تست به ویژه برای شناخت سبک ارتباطی و شیوه کار فرد در تیم‌های شغلی بسیار مفید است.

۴. تست StrengthsFinder (کشف نقاط قوت)

این تست که توسط مؤسسه گالوپ توسعه یافته، ۳۴ تمایل طبیعی و استعداد ذاتی را شناسایی می‌کند. برخلاف بسیاری از آزمون‌ها که بر بهبود نقاط ضعف تمرکز دارند، StrengthsFinder به افراد کمک می‌کند تا استعدادهای طبیعی خود را بشناسند و مشاغلی را انتخاب کنند که از این استعدادها بیشترین بهره را ببرند. نتایج این تست می‌تواند راهنمای بسیار خوبی برای توسعه حرفه‌ای باشد.

۵. تست Big Five (پنج عامل بزرگ شخصیت)

این تست شخصیت را بر اساس پنج بعد اصلی ارزیابی می‌کند: گشودگی به تجربه (خلاقیت و کنجکاوی)، وظیفه‌شناسی (نظم و پایبندی به اصول)، برون‌گرایی (اجتماعی بودن)، توافق‌پذیری (همدلی و همکاری) و نوروزگرایی (پایداری هیجانی). تحقیقات نشان داده‌اند که تطابق این ویژگی‌ها با محیط کار تأثیر مستقیمی بر رضایت شغلی دارد.

متن انگلیسی:

Choose a job you love, and you will never have to work a day in your life.

ترجمه متن:

شغلی را انتخاب کن که دوستش داری، آنگاه حتی یک روز هم در زندگیت کار نکرده‌ای.

کنفوسیوس

۶. تست انیاگرام (Enneagram)

انیاگرام یک سیستم شخصیت‌شناسی باستانی است که افراد را در نه تیپ شخصیتی دسته‌بندی می‌کند. هر تیپ دارای نقاط قوت، ضعف و انگیزه‌های خاص خود است. این تست به افراد کمک می‌کند تا با شناخت عمیق‌تر از خود، مشاغلی را انتخاب کنند که با ویژگی‌های ذاتی آنها سازگارتر باشد. برای مثال، تیپ دو (یاری‌رسان) معمولاً در مشاغل مراقبتی و خدماتی موفق است.

۷. تست کارراهه شغلی جان هالند

این تست نسخه تکمیلی مدل RIASEC است که با تمرکز بر محیط‌های کاری مختلف طراحی شده است. تست کارراهه شغلی به افراد کمک می‌کند نه تنها تیپ شخصیتی خود، بلکه انواع محیط‌های کاری را نیز بشناسند و بتوانند مسیر شغلی خود را بهتر برنامه‌ریزی کنند. این ابزار برای افرادی که در آستانه انتخاب رشته تحصیلی یا تغییر شغل هستند بسیار مفید است.

۸. تست ارزش‌های شغلی (Work Values Sorter)

این تست ارزش‌های محوری فرد در محیط کار مانند امنیت شغلی، استقلال، پیشرفت، شرایط کاری، روابط انسانی و خدمت به جامعه را شناسایی می‌کند. تطابق این ارزش‌ها با فرهنگ سازمانی یکی از عوامل کلیدی در رضایت شغلی بلندمدت است. این تست به ویژه برای افرادی که به دنبال معنا در کار خود هستند بسیار مفید است.

۹. تست مهارت‌های قابل انتقال (Transferable Skills)

این تست به شناسایی مهارت‌هایی می‌پردازد که در مشاغل مختلف قابل استفاده هستند، مانند حل مسئله، رهبری، ارتباطات، کار تیمی و مدیریت زمان. این مهارت‌ها معمولاً وابسته به شغل خاصی نیستند و فرد می‌تواند آنها را از یک موقعیت شغلی به موقعیت دیگر منتقل کند. این ابزار به ویژه برای افرادی که قصد تغییر شغل دارند بسیار ارزشمند است.

مطالعه مقاله پردرآمدترین شغل های دنیا می‌تواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتری برای انتخاب شغل داشته باشید.

۱۰. تست هوش‌های چندگانه گاردنر

بر اساس نظریه هوارد گاردنر، این تست هشت نوع هوش مختلف را ارزیابی می‌کند: زبانی-کلامی، منطقی-ریاضی، فضایی، بدنی-جنبشی، موسیقایی، بین‌فردی، درون‌فردی و طبیعت‌گرا. هر فرد ترکیبی منحصر به فرد از این هوش‌ها را دارد و شناخت هوش‌های غالب می‌تواند به انتخاب شغل مناسب کمک کند. برای مثال، افرادی با هوش بین‌فردی بالا معمولاً در مشاغل مشاوره و آموزش موفق‌تر هستند.

۱۱. تست شخصیت شغلی HEXACO

این تست نسخه تکمیلی مدل پنج عاملی است که بعد ششم یعنی صداقت-فروتنی را نیز به آن اضافه کرده است. HEXACO برای پیش‌بینی رفتارهای شغلی طراحی شده و می‌تواند به ویژه در محیط‌های کاری که صداقت و اخلاق حرفه‌ای اهمیت زیادی دارد، بسیار مفید باشد. این تست در بسیاری از سازمان‌ها برای ارزیابی تناسب افراد با فرهنگ سازمانی استفاده می‌شود.

۱۲. تست ترجیحات شغلی O*NET

ONET یک پایگاه داده جامع است که توسط وزارت کار آمریکا توسعه یافته و اطلاعات دقیقی درباره صدها شغل مختلف ارائه می‌دهد. این سیستم به افراد کمک می‌کد با مقایسه مهارت‌ها، علایق و ارزش‌های خود با ویژگی‌های مشاغل مختلف، مناسب‌ترین گزینه‌ها را شناسایی کنند. ONET همچنین اطلاعاتی درباره چشم‌انداز شغلی و درآمد مشاغل مختلف ارائه می‌دهد.

۱۳. تست تمایلات شغلی Strong Interest Inventory

این تست که بیش از ۸۰ سال سابقه دارد، یکی از معتبرترین ابزارهای ارزیابی علایق شغلی محسوب می‌شود. Strong Interest Inventory افراد را با بیش از ۱۳۰ شغل مختلف مقایسه می‌کند و نشان می‌دهد که علایق آنها با چه مشاغلی همخوانی دارد. این تست به ویژه برای دانشجویان و افرادی که در ابتدای مسیر شغلی هستند بسیار مفید است.

۱۴. تست سنجش رغبت سنج شغلی

این تست نسخه ایرانی استاندارد شده تست‌های شغلی بین‌المللی است که با توجه به ویژگی‌های بازار کار ایران طراحی شده است. این ابزار به افراد کمک می‌کند با در نظر گرفتن شرایط بومی، مشاغل مناسب خود را شناسایی کنند. تست سنجش رغبت شغلی در بسیاری از مراکز مشاوره شغلی ایران استفاده می‌شود.

۱۵. تست نئو (NEO-PI-R)

این تست نسخه پیشرفته‌تر و جامع‌تر مدل پنج عاملی شخصیت است که برای ارزیابی دقیق‌تر ویژگی‌های شخصیتی در محیط کار طراحی شده است. NEO-PI-R علاوه بر پنج عامل اصلی، شش زیرمقیاس برای هر عامل نیز دارد که تحلیل دقیق‌تری از شخصیت فرد ارائه می‌دهد. این تست در بسیاری از سازمان‌ها برای انتخاب و توسعه کارکنان استفاده می‌شود.

متن انگلیسی:

Career assessments provide the compass, but you must do the walking.

ترجمه متن:

تست‌های شغلی قطبنما را ارائه می‌دهند، اما این شما هستید که باید راه بروید.  

ریچارد بولز (کتاب چتر نجاتت چه رنگی است؟)

۱۶. تست شخصیت شغلی 16PF

این تست که توسط ریموند کتل توسعه یافته، ۱۶ فاکتور شخصیتی اولیه را در محیط کار اندازه‌گیری می‌کند. 16PF به ویژه برای پیش‌بینی عملکرد شغلی طراحی شده و در بسیاری از فرآیندهای استخدام مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تست می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره شیوه کار فرد در تیم، تحمل فشار و سبک رهبری ارائه دهد.

۱۷. تست توانایی‌های شناختی Wonderlic

این تست که مدت زمان پاسخگویی نیز در آن مؤثر است، توانایی‌های ذهنی مورد نیاز برای مشاغل مختلف را اندازه‌گیری می‌کند. Wonderlic به ویژه در صنایعی که نیاز به سرعت عمل و تفکر تحلیلی دارند بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از تیم‌های ورزشی حرفه‌ای نیز از این تست برای ارزیابی ورزشکاران استفاده می‌کنند.

۱۸. تست سنجش استعدادهای شغلی ASVAB

این ابزار که توسط نیروهای نظامی آمریکا استفاده می‌شود، استعدادهای فرد را در ده زمینه مختلف از جمله ریاضیات، علوم، فناوری و مهارت‌های مکانیکی ارزیابی می‌کند. ASVAB اگرچه ابتدا برای اهداف نظامی طراحی شده بود، اما امروزه در بسیاری از مراکز مشاوره شغلی نیز استفاده می‌شود.

۱۹. تست مهارت‌های نرم Soft Skills Assessment

این تست مهارت‌های بین‌فردی و ارتباطی مانند همدلی، انعطاف‌پذیری، حل تعارض و کار تیمی را ارزیابی می‌کند. در دنیای امروز که مهارت‌های نرم اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده‌اند، این تست می‌تواند به افراد کمک کند تا نقاط قوت و زمینه‌های بهبود خود را در این حوزه شناسایی کنند.

۲۰. تست پروفایل شغلی Birkman Method

این تست جامع که علایق، نیازها و رفتارهای شغلی فرد را ارزیابی می‌کند، یکی از کامل‌ترین ابزارهای انتخاب شغل محسوب می‌شود. Birkman Method نه تنها ویژگی‌های شخصیتی، بلکه انتظارات فرد از محیط کار و واکنش‌های او تحت فشار را نیز تحلیل می‌کند. این تست گزارش مفصلی ارائه می‌دهد که می‌تواند راهنمای بسیار خوبی برای انتخاب و توسعه شغلی باشد.

هر یک از این تست‌ها با تمرکز بر جنبه‌های مختلف شخصیت و توانایی‌ها طراحی شده‌اند و استفاده ترکیبی از چند تست می‌تواند تصویر کامل‌تری از مسیر شغلی مناسب ارائه دهد. توصیه می‌شود برای تفسیر دقیق‌تر نتایج این تست‌ها از مشاوران شغلی متخصص کمک بگیرید.

مزایا و معایب تست های انتخاب شغل

تست های انتخاب شغل ابزارهای ارزشمندی هستند که می‌توانند مسیر شغلی مناسب‌تری را پیش روی افراد قرار دهند. مهم‌ترین مزیت این تست‌ها صرفه‌جویی در زمان و کاهش سردرگمی است. تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که از این تست‌ها استفاده می‌کنند، ۳۰٪ احتمال بیشتری دارد که در شغل خود احساس رضایت داشته باشند. با این حال، این تست‌ها محدودیت‌هایی نیز دارند. نتایج ممکن است تحت تأثیر حالت روحی فرد در زمان تست قرار گیرد و نمی‌توانند تمام پیچیدگی‌های شخصیت انسان را در نظر بگیرند. خطر اصلی، اتکای بیش از حد به نتایج تست و نادیده گرفتن سایر عوامل مهم مانند شرایط بازار کار و فرصت‌های واقعی است.

آیا تست های انتخاب شغل برای همه دقیق هستند؟

دقت تست‌های شغلی می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. سن آزمون‌دهنده یکی از این عوامل است، زیرا علایق و ویژگی‌های شخصیتی افراد در طول زمان تغییر می‌کند. تجربیات کاری قبلی نیز می‌تواند نتایج را تحت تأثیر قرار دهد. علاوه بر این، بسیاری از تست‌های معتبر ابتدا برای فرهنگ غربی طراحی شده‌اند و ممکن است در سایر فرهنگ‌ها به همان اندازه دقیق نباشند. برای افزایش دقت، بهتر است از نسخه‌های بومی‌سازی شده این تست‌ها استفاده کنید.

تست های شغلی بهتر است یا مشاوره تخصصی

در حالی که تست های انتخاب شغل نقطه شروع خوبی هستند، اما جایگزین مشاوره تخصصی نمی‌شوند. زمانی که با تصمیمات پیچیده شغلی روبرو هستید (مانند تغییر رشته تحصیلی یا تغییر شغل در میانسالی)، یا زمانی که نتایج تست‌ها متناقض هستند، بهتر است از یک مشاور شغلی حرفه‌ای کمک بگیرید. مشاوران می‌توانند نتایج تست‌ها را در کنار شرایط واقعی بازار کار و تجربیات شخصی شما تحلیل کنند.

نتیجه‌گیری

تست های انتخاب شغل ابزارهای ارزشمندی برای شناسایی مسیر شغلی مناسب هستند، اما باید به یاد داشته باشید که این تست‌ها تنها بخشی از فرآیند انتخاب شغل محسوب می‌شوند. ترکیب نتایج این تست‌ها با تحقیقات بازار کار و مشاوره با متخصصان می‌تواند به شما در انتخاب بهترین شغل کمک کند. تجربه شما با تست های انتخاب شغل چگونه بوده است؟ دیدگاه‌های خود را با ما در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.

منابع:

1. Myers-Briggs Foundation: https://www.myersbriggs.org/
2. Holland Theory: https://www.hollandcodes.com/