تبلیغات چریکی یکی از خلاقانهترین و کمهزینهترین روشهای بازاریابی است که میتواند تأثیر چشمگیری بر دیدهشدن برندها داشته باشد. طبق تحقیقات Nielsen، بیش از ۵۴٪ از مصرفکنندگان به تبلیغاتی که خلاقانه و غیرمنتظره باشند، واکنش مثبت نشان میدهند.
برای مثال، کمپین “سقوط آزاد از فضا” ردبول یکی از مشهورترین تبلیغات چریکی جهان بود که بیش از ۸ میلیون بیننده زنده در یوتیوب داشت و تصویر برند را بهعنوان یک نماد هیجان و ماجراجویی تثبیت کرد.
اما چرا تبلیغات چریکی تا این حد مؤثر است و چگونه میتوان از آن برای رشد کسبوکار استفاده کرد؟ در این مقاله، مزایا، چالشها و نمونههای موفق تبلیغات چریکی را بررسی میکنیم.
تبلیغات چریکی چیست؟

تبلیغات چریکی (Guerrilla Marketing) یک استراتژی بازاریابی کمهزینه اما بسیار خلاقانه و غیرمنتظره است که برندها را بدون نیاز به بودجههای کلان، در مرکز توجه قرار میدهد. این روش معمولاً در مکانهای عمومی و شلوغ اجرا میشود تا تأثیر زیادی بر مخاطبان بگذارد.
طبق تحقیقات Marketing Sherpa، تبلیغات چریکی میتواند نرخ تعامل با برند را تا ۴۰۰٪ افزایش دهد، زیرا مردم نسبت به پیامهای خلاقانه و غیرمنتظره واکنش احساسی بیشتری نشان میدهند.
🔹 مثال: برند McDonald’s با نقاشی سهبعدی روی پیادهروها، تصویر یک بسته سیبزمینی سرخکرده را با خطوط عابر پیاده ترکیب کرد و توجه عابران را بهطور چشمگیری جلب نمود.
🔹 مثال: Netflix برای تبلیغ سریال Stranger Things، برخی ایستگاههای مترو را شبیه به دنیای وارونه (The Upside Down) طراحی کرد که باعث شد کاربران در شبکههای اجتماعی این تجربه را به اشتراک بگذارند.
تبلیغات چریکی میتواند یک برند را بهشدت وایرال کند و مخاطبان را به تعامل طبیعی با کمپین تشویق نماید.
مزایای تبلیغات چریکی برای کسبوکارها
تبلیغات چریکی یکی از بهترین روشهای بازاریابی برای برندهایی است که بهدنبال جلب توجه مخاطبان با هزینه کم و تأثیر بالا هستند. این روش علاوه بر کمهزینه بودن، باعث میشود برند به شکلی خلاقانه و متفاوت در ذهن مشتریان ماندگار شود.
۱. هزینه کم و تأثیر زیاد
تبلیغات چریکی نیازی به بودجههای کلان ندارد، اما میتواند تأثیر فوقالعادهای داشته باشد. این روش برای کسبوکارهای کوچک و استارتاپها گزینهای عالی است زیرا با سرمایه کم، توجه گستردهای جلب میکند.
🔹 مثال: برند Bounty با قرار دادن تصاویر عظیم از دستمال کاغذی در خیابانهایی که آب یا قهوه روی زمین ریخته بود، توانست با هزینه کم پیام خود را بهشدت برجسته کند.
۲. افزایش خلاقیت و نوآوری
تبلیغات چریکی به برندها اجازه میدهد تا از روشهای غیرمعمول استفاده کنند و خارج از چارچوبهای سنتی فکر کنند. این روش باعث میشود برندها بهجای هزینهکردن برای تبلیغات سنتی، بر ایدههای نوآورانه تمرکز کنند.
🔹 مثال: شرکت Frontline یک تصویر غولپیکر از سگ را در کف یک مرکز خرید نصب کرد، طوری که مردم از بالا به نظر میرسیدند انگار کنههای روی بدن سگ هستند، این ایده هوشمندانه بهشدت وایرال شد.
۳. تبلیغات ماندگار و متفاوت
برخلاف تبلیغات سنتی که ممکن است بهسرعت فراموش شوند، تبلیغات چریکی معمولاً به دلیل خاص و خلاقانه بودن، مدتها در ذهن مخاطبان باقی میماند.
🔹 مثال: The Blair Witch Project یکی از موفقترین نمونههای تبلیغات چریکی در سینما بود. این فیلم با انتشار گزارشهای جعلی و مرموز درباره گمشدن چند دانشجو، باعث شد مردم فکر کنند این یک مستند واقعی است. نتیجه؟ فروش ۲۵۰ میلیون دلاری با بودجه کمتر از ۱ میلیون دلار!
تبلیغات چریکی راهی جذاب، کمهزینه و بهیادماندنی برای کسبوکارهاست که میتواند برند را در ذهن مخاطبان تثبیت کند.
چالشها و معایب تبلیغات چریکی
تبلیغات چریکی با وجود خلاقیت و تأثیرگذاری بالا، چالشها و معایبی دارد که در صورت عدم مدیریت صحیح، میتواند به ضرر برند تمام شود. در ادامه، مهمترین موانع این روش بازاریابی را بررسی میکنیم.
۱. ریسک قانونی و احتمال جریمه شدن

برخی تبلیغات چریکی بدون دریافت مجوز اجرا میشوند و ممکن است باعث تخلفات شهری یا جریمههای قانونی شوند. بسیاری از کشورها، از جمله ایران، محدودیتهایی برای تبلیغات خیابانی دارند که ممکن است مانع از اجرای این کمپینها شود.
🔹 مثال: شرکت Sony در یک کمپین تبلیغاتی چریکی در آمریکا، بدون مجوز روی دیوارهای شهر نقاشیهای گرافیتی کشید که منجر به جریمه و واکنش منفی شهرداری شد.
۲. برداشت منفی از تبلیغ
اگر تبلیغ چریکی بهدرستی طراحی نشود، ممکن است پیام آن نامناسب، غیرحرفهای یا حتی توهینآمیز تلقی شود. این اتفاق میتواند به اعتبار برند آسیب بزند و باعث واکنش منفی مخاطبان شود.
🔹 مثال: برند Snapple برای تبلیغ یک نوشیدنی، تصمیم گرفت بزرگترین بستنی یخی دنیا را در نیویورک به نمایش بگذارد. نتیجه؟ بستنی آب شد و خیابانها را کثیف کرد، مردم و رسانهها بهشدت اعتراض کردند!
۳. عدم امکان کنترل کامل بر پیام و بازخورد مخاطبان
برخلاف تبلیغات سنتی که پیام آنها از قبل مشخص و کنترلشده است، تبلیغات چریکی میتواند بهطور غیرمنتظره تغییر کند یا برداشتهای مختلفی از آن صورت بگیرد.
🔹 مثال: کمپین Vodafone در یک مسابقه فوتبال با ورود غیرقانونی افراد به زمین و نمایش لوگوی برند، باعث عصبانیت برگزارکنندگان شد و تبلیغ بهجای تأثیر مثبت، حاشیهساز شد.
۴. اندازهگیری سخت تأثیرگذاری کمپین
تبلیغات چریکی برخلاف تبلیغات دیجیتال، بهسختی قابل اندازهگیری است. چون این نوع تبلیغ فاقد دادههای دقیقی مانند نرخ کلیک، تعداد نمایش و نرخ تبدیل است، سنجش میزان موفقیت آن دشوار میشود.
🔹 مثال: بسیاری از برندها پس از اجرای کمپین چریکی، نمیتوانند دقیقاً مشخص کنند که چه مقدار از فروش آنها مستقیماً تحت تأثیر این تبلیغ بوده است.
۵. نیاز به خلاقیت بالا و اجرای حرفهای
تبلیغات چریکی باید خلاقانه، خاص و جذاب باشد. ایدههای سطحی یا اجرای ضعیف نهتنها اثری نخواهد داشت، بلکه ممکن است مخاطبان را از برند دور کند.
🔹 مثال: در یک کمپین چریکی، یک برند مد بهجای ایجاد تعامل مثبت، از مدلهایی با پوشش عجیب در اماکن عمومی استفاده کرد که باعث سردرگمی و نارضایتی عابران شد.
۶. واکنش منفی رسانهها یا مقامات دولتی
اگر تبلیغات چریکی بهگونهای باشد که برای مردم ایجاد مزاحمت کند، ممکن است با واکنشهای منفی رسانهها و مقامات مواجه شود.
🔹 مثال: در سال ۲۰۰۷، کمپین تبلیغاتی Cartoon Network با نصب دستگاههای LED در خیابانهای بوستون باعث شد مردم تصور کنند که این دستگاهها بمب هستند، پلیس شهر را تعطیل کرد و برند مجبور شد ۲ میلیون دلار جریمه بپردازد!
با در نظر گرفتن این چالشها، برندها باید هنگام اجرای تبلیغات چریکی دقت زیادی به خرج دهند و قبل از اجرای کمپین، پیام، تأثیرات و واکنشهای احتمالی را بررسی کنند.
انواع تبلیغات چریکی
تبلیغات چریکی در قالبهای مختلفی اجرا میشود که همگی هدف مشترکی دارند: جلب توجه مخاطب به روشی خلاقانه و غیرمنتظره. در ادامه، چهار نوع اصلی این تبلیغات را بررسی میکنیم.
۱. تبلیغات در فضاهای غیرمنتظره

این روش شامل قرار دادن تبلیغات در مکانهای عمومی و غیرمعمول مانند ایستگاههای مترو، اتوبوسها، خیابانها و حتی مکانهای غیررسمی است تا بیشترین تأثیر را روی مخاطب بگذارد.
🔹 مثال: برند McDonald’s خطوط عابر پیاده را شبیه به بسته سیبزمینی سرخکرده طراحی کرد تا بدون نیاز به بیلبوردهای گرانقیمت، تبلیغی خلاقانه داشته باشد.
🔹 مثال: شرکت Colgate دسته چوبی بستنیهای خود را طوری طراحی کرد که بعد از خوردن بستنی، به شکل یک مسواک دیده شود و اهمیت بهداشت دهان و دندان را تبلیغ کند.
۲. تبلیغات با استفاده از هنر و گرافیک
استفاده از هنر شهری مانند گرافیتی، نقاشیهای دیواری یا تصاویر سهبعدی یکی از مؤثرترین روشهای تبلیغات چریکی است که بدون نیاز به تبلیغات مستقیم، پیام برند را منتقل میکند.
🔹 مثال: برند Nike یک تصویر سهبعدی از یک دونده روی دیوارهای شهری طراحی کرد که به نظر میرسید در حال دویدن از میان ساختمانهاست. این تصویر، قدرت و پویایی برند را به خوبی منتقل کرد.
🔹 مثال: Red Bull برای تبلیغ نوشیدنی انرژیزای خود، گرافیتیهایی طراحی کرد که به نظر میرسید افراد پس از نوشیدن محصول، پرواز میکنند!
۳. کمپینهای ویروسی و چالشها
ساخت کمپینهای چالشی یا سرگرمکننده که افراد را به اشتراکگذاری آن در شبکههای اجتماعی ترغیب میکند، یکی از موفقترین انواع تبلیغات چریکی است.
🔹 مثال: چالش سطل آب یخ (Ice Bucket Challenge) که برای آگاهی از بیماری ALS اجرا شد، بدون هزینههای تبلیغاتی، میلیونها ویدیو در سراسر جهان منتشر کرد و به یک حرکت اجتماعی بزرگ تبدیل شد.
🔹 مثال: برند Doritos مسابقهای برگزار کرد که طرفداران بتوانند ویدیوی تبلیغاتی برای این برند بسازند و برنده در تبلیغات تلویزیونی پخش شود. این روش تعامل گستردهای ایجاد کرد.
۴. تبلیغات بر پایه مشارکتهای اجتماعی
برخی تبلیغات چریکی بهصورت مشارکتی و تعاملمحور بین برند و مردم اجرا میشوند تا پیام برند بهصورت ارگانیک گسترش یابد.
🔹 مثال: برند T-Mobile در یک ایستگاه قطار، گروهی از مردم را به اجرای یک فلشماب (رقص هماهنگشده عمومی) دعوت کرد. این حرکت، فیلمبرداری شد و میلیونها بار در شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته شد.
🔹 مثال: برند Coca-Cola دستگاههایی در نقاط مختلف شهر قرار داد که با در آغوش گرفتن آنها، نوشابه رایگان دریافت میکردید. این ایده تعامل احساسی بالایی با مخاطبان ایجاد کرد.
با توجه به این مدلهای تبلیغات چریکی، میتوان دید که این روشها نهتنها کمهزینه، بلکه بسیار تأثیرگذار هستند و میتوانند بدون نیاز به تبلیغات سنتی، برندی را در ذهن مخاطبان تثبیت کنند.
ویژگیهای تبلیغات چریکی
تبلیغات چریکی به دلیل خلاقیت بالا و روشهای غیرمعمول، بهراحتی توجه مخاطبان را جلب کرده و در ذهن آنها ماندگار میشود. این نوع تبلیغات با ویژگیهای خاص خود، تفاوت چشمگیری با تبلیغات سنتی دارد. در ادامه، سه ویژگی کلیدی تبلیغات چریکی را بررسی میکنیم.
۱. غیرمعمول و غیرمنتظره

تبلیغات چریکی بهگونهای طراحی میشود که مخاطبان هیچگاه انتظار آن را ندارند. این ویژگی باعث میشود که افراد هنگام مواجهه با آن، متعجب شوند و ناخودآگاه توجه بیشتری به پیام برند داشته باشند.
🔹 مثال: برند Volkswagen در ایستگاه مترو، پلههای عادی را به شکل پیانوی بزرگ طراحی کرد که هنگام راه رفتن روی آن، صدا تولید میکرد. نتیجه؟ افراد بیشتری از پلهها استفاده کردند و این تبلیغ بهشدت وایرال شد.
🔹 مثال: شرکت KitKat نیمکتهای عمومی را به شکلی طراحی کرد که مانند شکلات این برند به نظر برسند، این کار باعث شد که مردم با تبلیغ ارتباط بیشتری برقرار کنند.
۲. تعامل با مخاطب و حضور فعال
برخلاف تبلیغات سنتی که معمولاً منفعل هستند، تبلیغات چریکی مخاطب را درگیر میکند و او را به بخشی از تجربه تبلیغاتی تبدیل میکند. این تعامل باعث میشود که افراد پیام برند را بیشتر به یاد بیاورند و حتی آن را در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارند.
🔹 مثال: برند Pepsi در ایستگاههای اتوبوس، نمایشگرهایی نصب کرد که تصاویر واقعیت افزوده را نمایش میدادند و افراد را با تصاویر عجیبوغریب (مانند حمله موجودات فضایی) شگفتزده میکردند.
🔹 مثال: برند Coca-Cola دستگاههایی طراحی کرد که وقتی افراد با آنها تعامل داشتند (مثلاً آن را در آغوش میگرفتند)، نوشابه رایگان دریافت میکردند.
۳. استفاده از امکانات محیطی
برندها در تبلیغات چریکی بهطور خلاقانه از محیطهای اطراف برای انتقال پیام خود استفاده میکنند. این تبلیغات میتواند در فضای شهری، محیطهای آنلاین یا حتی در مکانهای عمومی اجرا شود.
🔹 مثال: برند IKEA در ایستگاههای اتوبوس، مبلمانهای خود را بهجای نیمکتهای معمولی قرار داد تا افراد بتوانند راحتی آنها را تجربه کنند.
🔹 مثال: شرکت Duracell ایستگاههای شارژ رایگان برای موبایل در سطح شهر راهاندازی کرد که با نیروی انسانی فعال میشد، پیام این تبلیغ این بود که باتریهای Duracell همیشه انرژی دارند!
تبلیغات چریکی با استفاده از این ویژگیها، تجربهای متفاوت و هیجانانگیز برای مخاطبان ایجاد میکند و تأثیر ماندگاری بر روی آنها میگذارد.
مراحل اجرای تبلیغات چریکی
تبلیغات چریکی برای موفقیت نیاز به برنامهریزی دقیق، خلاقیت و اجرای بینقص دارد. یک کمپین خوب باید هدفمند باشد، در مکان مناسب اجرا شود و تأثیرگذاری آن قابل اندازهگیری باشد. در ادامه، پنج مرحله کلیدی برای اجرای این نوع تبلیغات را بررسی میکنیم.
۱. تعیین هدف و پیغام برند
قبل از شروع کمپین، باید هدف تبلیغاتی مشخص شود و پیام برند بهوضوح تعریف گردد. این پیام باید ساده، جذاب و متناسب با ارزشهای برند باشد تا بتواند توجه مخاطبان را جلب کند.
🔹 مثال: هدف برند Red Bull در تبلیغات چریکی، نشان دادن انرژی و هیجان است. به همین دلیل، آنها از رویدادهای هیجانانگیز مثل پرش از فضا یا مسابقات ورزشهای افراطی استفاده میکنند.
۲. انتخاب مکان مناسب برای تبلیغ
یکی از مهمترین عوامل در تبلیغات چریکی، انتخاب مکانی است که بیشترین تعامل را با مخاطبان هدف داشته باشد. مکانهایی مانند مراکز خرید، ایستگاههای مترو، رویدادهای عمومی و حتی فضای دیجیتال میتوانند گزینههای مناسبی باشند.
🔹 مثال: برند KitKat نیمکتهای خیابانی را طوری طراحی کرد که شبیه شکلاتهای این برند به نظر برسند، جلب توجه فوقالعادهای داشت و مخاطبان را به اشتراکگذاری تصاویر ترغیب کرد.
۳. طراحی ایده خلاقانه

ایده تبلیغات چریکی باید نوآورانه، غیرمعمول و متناسب با پیغام برند باشد. این روش باید بهگونهای باشد که مخاطبان را متعجب کند و باعث شود که آن را با دیگران به اشتراک بگذارند.
🔹 مثال: برند Netflix برای تبلیغ سریال Stranger Things، برخی ایستگاههای مترو را به شکل دنیای وارونه (The Upside Down) طراحی کرد، که بهشدت وایرال شد.
۴. اجرای کمپین
پس از برنامهریزی دقیق، زمان اجرای کمپین است. این مرحله باید با هماهنگی تیمهای اجرایی، طراحان و حتی اینفلوئنسرها انجام شود تا کمپین با بالاترین کیفیت اجرا شود.
🔹 مثال: برند Pepsi در یک ایستگاه اتوبوس از صفحههای نمایش واقعیت افزوده استفاده کرد که صحنههای غیرمنتظره (مانند حمله فضاییها) را نشان میداد. این ایده بهشدت وایرال شد و میلیونها بار در یوتیوب دیده شد.
۵. ارزیابی و بررسی تأثیرات
بعد از اجرای کمپین، باید میزان تأثیرگذاری آن بررسی شود. آیا پیام به درستی منتقل شده است؟ آیا میزان تعامل مخاطبان با برند افزایش یافته است؟
🔹 مثال: Coca-Cola با بررسی دادههای شبکههای اجتماعی، میزان تعامل کاربران با کمپین “Share a Coke” را ارزیابی کرد و دریافت که کمپین تأثیر فوقالعادهای بر افزایش آگاهی از برند داشته است.
با اجرای این مراحل، تبلیغات چریکی میتواند به یک استراتژی بازاریابی قدرتمند و کمهزینه برای برندها تبدیل شود.
نمونههای موفق تبلیغات چریکی در ایران و جهان
تبلیغات چریکی در سراسر جهان و حتی در ایران، با خلاقیت بالا و هزینههای پایین، تأثیرگذاری فوقالعادهای داشته است. در ادامه، چند نمونه موفق از این روش تبلیغاتی را بررسی میکنیم.
۱. کمپین “نفس بکش” توسط شرکت هوای پاک (ایران)
در این کمپین، بیلبوردهایی با تصویر ریههای آلوده در سطح شهرهای بزرگ ایران نصب شد. این بیلبوردها با استفاده از حسگرهای محیطی، میزان آلودگی هوای واقعی را نمایش میدادند.
🔹 نتیجه: این کمپین تأثیر زیادی در افزایش آگاهی عمومی نسبت به آلودگی هوا داشت و در شبکههای اجتماعی نیز بهسرعت وایرال شد.
۲. کمپین “کمربند ایمنی” پلیس راهنمایی و رانندگی ایران
برای ترویج فرهنگ بستن کمربند ایمنی، تبلیغات چریکی خلاقانهای در جادهها اجرا شد. یکی از این تبلیغات، نمایش تصاویری از آدمکهایی بود که گویی پس از تصادف از خودرو پرت شده و به شیشههای خودرو چسبیدهاند.
🔹 نتیجه: این تبلیغ تأثیر عاطفی بالایی روی رانندگان گذاشت و آمار رعایت بستن کمربند ایمنی را افزایش داد.
۳. تبلیغات برند چای گلستان در ایستگاههای مترو تهران
برند گلستان با استفاده از گرافیک سهبعدی در مترو تهران، تصویری از یک فنجان چای داغ را طراحی کرد که بخار از آن بلند میشد.
🔹 نتیجه: این تبلیغ چریکی باعث شد توجه مسافران جلب شود و بسیاری از آنها تصاویر تبلیغ را در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارند.
۴. تبلیغ برند ردبول در مسابقات ورزشی (جهانی)
ردبول یکی از برندهایی است که همواره از تبلیغات چریکی برای برندسازی استفاده میکند. یکی از مشهورترین نمونههای آن، پشتیبانی از فلیکس بامگارتنر برای سقوط آزاد از فضا بود که میلیونها نفر آن را تماشا کردند.
🔹 نتیجه: این کمپین باعث شد نام ردبول با مفاهیمی مانند هیجان، انرژی و ماجراجویی پیوند بخورد.
۵. تبلیغ کوکاکولا با دستگاههای جادویی (جهانی)
کوکاکولا در یک کمپین تبلیغاتی، دستگاههای خودکاری را در مکانهای عمومی قرار داد که وقتی دو نفر همزمان به آنها نزدیک میشدند، نوشیدنی رایگان میدادند.
🔹 نتیجه: این کمپین با هدف ترویج حس دوستی و شادی طراحی شد و بهشدت مورد استقبال قرار گرفت.
۶. تبلیغات مکدونالد با خط عابر پیاده (جهانی)
مکدونالد در برخی کشورها، خطوط عابر پیاده را شبیه به سیبزمینی سرخکرده طراحی کرد.
🔹 نتیجه: این تبلیغ چریکی باعث شد که عابران ناخودآگاه به برند مکدونالد فکر کنند و تعامل بالایی با آن برقرار شود.
این نمونهها نشان میدهند که تبلیغات چریکی، چه در ایران و چه در سطح جهانی، اگر بهدرستی طراحی و اجرا شود، میتواند به یکی از مؤثرترین ابزارهای بازاریابی تبدیل شود.
نتیجهگیری
تبلیغات چریکی یک روش خلاقانه و کمهزینه برای جلب توجه مخاطبان است که در صورت اجرای صحیح، میتواند تأثیر ماندگاری بر برند داشته باشد. این روش تبلیغاتی، با استفاده از ایدههای نوآورانه و تعامل مستقیم با مخاطب، تأثیرگذاری بیشتری نسبت به تبلیغات سنتی دارد. البته، برای موفقیت در این روش، برنامهریزی دقیق، خلاقیت بالا و درک صحیح از واکنش مخاطبان ضروری است.
نظر شما درباره تبلیغات چریکی چیست؟ آیا تاکنون نمونهای از آن را تجربه کردهاید؟ دیدگاه خود را در بخش کامنتها با ما به اشتراک بگذارید!